انجمن علمی علوم سیاسی

• جناب آقای حسین کاوه:

در جامعه ما هیچ مسئله و کاری به اندازه مسئله و فعالیت سیاسی مظلوم نیست و غیر حرفه‌ای دنبال نمی‌شود. البته از مردم عادی انتظاری نیست اما از جامعه تحصیل کرده خصوصاً حوزویان و دانشگاهیان انتظار هست، انتظاری که به نظر نگارنده در مقام عمل آنگونه که باید، برآورده نشده است. اصولاً در میان توده مردم نگاه دقیق به مقولات و مسائل سیاسی بسیار کمیاب است و عموم مردم غالباً در زمین قبیله گرایان و فضایی که آنها ترسیم و توصیف می‌کنند پدیده‌ها را درک و فهم کرده و در پازل از پیش طراحی شده‌ی قدرت طلبان که توسط رسانه‌های آنها پیاده و اجرا می‌شود وارد کنش و واکنش می‌شوند که البته همانطور که ذکر شد از مردم عادی انتظاری نیست؛ اما در موارد بسیاری مشاهده می‌کنیم که حتی قشر تحصیل کرده حوزوی و دانشگاهی نیز در همین فضا نفس می‌کشند و در همین مسیر طی طریق می‌کنند تا جایی که بعضاً رکب‌های سختی از قبیله گرایان و قدرت طلبان می‌خورند و هزینه‌های سنگینی متحمل می‌شوند.

فعالیت سیاسی یکی از پُر مخاطره‌ترین فعالیت‌ها و البته جزء اثرگذارترین فعالیت‌ها نیز محسوب می‌شود؛ اما اگر در فضای موجود جوان طلبه و دانشجویی اراده کند که به صورت جدی و حرفه‌ای به این عرصه ورود کند با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد بود که اولین آنها عدم توجه دقیق و کارشناسانه مسئولین دانشگاه و خصوصاً حوزه به این دغدغه مهم و واقعی است! که بیان آنها در مجال و مقام این نوشته نمی‌گنجد، إن شاء الله در مجالی دیگر مفصل به آن خواهیم پرداخت. فراگیرترین چالش نیز این است که عموم مردم و خصوصاً جامعه نخبگانی اساساً به خاطر بیش فعالی ژن سیاستمداری در جامعه ایرانی که البته خوب و مغتنم است، هر کسی خود را متخصص می‌داند و صاحب نظر! لذا کار و فعالیت برای کارشناسان واقعی بسیار دشوار می‌گردد. گرچه سایر حوزه‌ها نیز به این آفت خودکارشناس پنداری افراد غیر متخصص دچار هستند اما هیچ حوزه‌ای به اندازه حوزه مسائل سیاسی دچار مشکل و معرکه آراء و نظرات خام و غیر کارشناسانه نیست.

مقوله سیاست آنقدر ملعبه دست قبیله گرایان و قدرت طلبان گشته که نگاه اصیل و حرفه‌ای به مقوله سیاست که آن را عین دیانت می‌داند به حاشیه رفته است. تا جایی که وقتی از کار و فعالیت سیاسی سخن به میان می‌آید ذهن بسیاری از مخاطبین به سمت کُری خوانی‌های زرد حزب‌بازها و جناح پرستان می‌رود، لذا توجه به دغدغه‌ها و ظرفیت‌های واقعی این حوزه مورد غفلت قرار می‌گیرند. این قرائت اعوجاجی از مقوله سیاست که در میان بسیاری از مردم با عنوان پدرسوخته بازی نامبرده می‌شود موجب این شده که قرائت صحیح و درست اسلامی از مقوله سیاست نیز مورد کم لطفی و حتی تحریم عده قابل توجهی از متدینین در طول تاریخ قرار بگیرد. گذشته از عموم مردم برخی از خواص نیز دچار این خطای راهبردی در نگرش به مقوله سیاست و مسائل سیاسی بوده و هستند! که ریشه‌های عمیق تاریخی مانند القائات بیگانگان بر به اصطلاح پدرسوخته بازی بودن سیاست که حتی در میان برخی رجال مذهبی نیز تاثیر داشته است دارد.

به عقیده نگارنده اولین قدم در فعالیت سیاسی مطالعه سیاسی(دینی) است؛ اما وقتی این نگاه و نظر را با برخی به اصطلاح فعالان سیاسی در میان می‌گذاریم گرچه در برخورد اولیه با تایید آنان مواجه می‌شویم اما وقتی به مواضع و عملکرد آنان مراجعه می‌کنیم غیر از بیانیه دادن و تجمع و زورآزمایی خیابانی و مسائلی از این دست، آثار جدی از فهم و عمقی که نشأت گرفته از مطالعه دقیق مسائل و مباحث سیاسی باشد نمی‌یابیم! یا دسته‌ای دیگر که نگاهشان به مقوله سیاست فقط محصور در کتابخانه و پژوهش و جلسات گفتگوی جنتلمنانه و مسائلی از این قبیل است و هیچ امتداد اجتماعی در کف کوچه و خیابان بر فعالیت مطالعاتی آنان مترتب نمی‌شود و اثری در بهبود اوضاع جامعه و زندگی روزمره مردم ندارد. و اما قدم آخر در فعالیت سیاسی، نبرد سخت مسلحانه و پیروزی و شهادت است. البته مابین قدم اول و آخر قدم‌های زیادی مانند تعلیم، تربیت، تبلیغ، تبیین، روشنگری و غیره وجود دارد که التفات نظری و التزام عملی به آنها واجب است.

فی الحال با انفجار اطلاعات و شبه اطلاعات در بستر فضای افسار گسیخته مجازی دیگر آن عده‌ای هم که با عقبه مطالعاتی پا به عرصه مسائل سیاسی می‌گذاشتند نیز به همین وب گردی‌ها بسنده کرده و حتی معتاد شده‌اند، غافل از آنکه در حال مدیریت شدن و حتی سرگرم شدن هستند، سرگرم شدن به مسائل سطحی و دسته چندم و صرف وقت و انرژی برای مباحث کم فایده و کم اثر که نتیجه آن فاصله گرفتن از واقعیت‌های جهان پیرامون و نیازهای اصلی مردم و جامعه و حتی خود شخص است. لذا باید چاره‌ای اندیشید و طرحی نو درانداخت و آن را با سایر دغدغه‌‌مندان به اشتراک و تضارب آراء گذاشت تا سیر و نقشه راهی متناسب با عصر و جامعه حاضر و علاقمندان مسائل و فعالیت‌های سیاسی تنظیم شود و زین پس کمتر شاهد هدر رفت انرژی، وقت و استعداد جوانان انقلابی که بنا و اراده این را دارند که نگاه و ورود حرفه‌ای‌تری به مقوله سیاست و فعالیت در این حوزه بسیار پیچیده و پر فراز و نشیب داشته باشند و منشأ اثر گردند.